Ben Bir Meleğim

Toprak Altındaki Sessiz Arşiv Arkeoloji denince akla taş aletler, heykeller ve yazıtlar gelir. Oysa insanlık tarihini anlamamızda en az bunlar kadar önemli bir başka unsur var: bitki kalıntıları . Küçük bir tohum, bir meyve çekirdeği ya da karbonlaşmış bir ekmek parçası, geçmişin tarım tekniklerini, beslenme alışkanlıklarını ve kültürel ritüellerini aydınlatabilir. Bu çalışmaların merkezinde arkeobotanik bulunur; arkeoloji ve botaniğin birleştiği bu bilim dalı, doğanın ve insanlığın ortak tarihini inceler. Arkeobotanik veriler, şu soruların yanıtını arar: Tarım ilk nerede ve nasıl başladı? Antik toplumlar hangi bitkileri yetiştirdi ve kutsal saydı? İklim değişiklikleri, bitkilerin evrimini nasıl etkiledi? İşte dünyanın farklı coğrafyalarındaki kazılardan elde edilen en çarpıcı buluntular: 1. Göbeklitepe’nin Vahşi Tahılları (12.000 Yıl Önce) Neolitik devrimin beşiği sayılan Göbeklitepe’de yabani buğday (Triticum dicoccoides) ve arpa kalıntıları bulundu. Bu bulgular, tar...

  Bugün hakkı yenilmiş bir sebzenin hakkını savunmak için buradayız. İçeriğindeki müsilaj sebebiyle pek çok kişinin ön yargıyla yaklaştığı bamyanın onurunu kurtarıyoruz. Faydaları, tarihçesi,  kullanım alanları ve enfes tariflerle birlikte karşınızda insanlığın iş bitirici dostu bamya karşınızda.  Bamya Nedir? Bamya, ebegümecigiller familyasına ait, sıcak iklimleri seven ve hem yemeklerde hem de sağlık alanında değerlendirilen özel bir sebzedir. Latince adı Abelmoschus esculentus olan bamya, uzun, yeşil ve tüylü kapsülleriyle tanınır. İçindeki küçük yuvarlak tohumlar ve jelimsi madde, yani müsilaj, bamyanın en ayırt edici özelliklerindendir.  Bu jelimsi yapı, bamyanın sadece lezzet değil, sağlık için de ne kadar kıymetli olduğunu kanıtlar. Bamya, vitamin ve mineral bakımından zengindir; özellikle C vitamini, K vitamini, folat ve lif açısından adeta bir hazinedir.  Lif oranı yüksek olduğu için sindirime yardımcı olur. Ayrıca müsilajı mide ve bağırsak sorunları...

Cam Mısır: Doğanın Renkli Mücevheri Cam mısır, adını cam boncukları andıran göz alıcı renklerinden alır. Mor, pembe, sarı, turuncu, mavi ve hatta şeffafa yakın tonlarıyla doğanın adeta bir sanat eseri gibidir. Sıradan mısırın sarı tanelerinden çok farklı olan bu tür, ilk kez görenleri büyüler ve çoğu kişi bunun gerçek olup olmadığını sorgular. Sosyal medyada gördüğümüz fotoğraflar sahte gibi gelir, ama hayır; bu tamamen doğanın sunduğu gerçek bir güzelliktir. Cam Mısırın Özellikleri Cam mısır, Zea mays türüne ait, özel olarak seçilmiş genetik varyasyonlardan oluşur. Tanelerinin her biri farklı bir renge sahip olabilir; bu, pigmentlerin rastgele dağılımından kaynaklanır. En ilginç yanı, her koçanın birbiriyle tamamen farklı renk kombinasyonları oluşturmasıdır. Cam mısır yalnızca görsel bir şölen sunmakla kalmaz, aynı zamanda yenilebilir bir türdür. Ancak taneleri serttir; bu nedenle genellikle patlamış mısır veya mısır unu yapımında kullanılır. Renklerin bu kadar çeşitlenmesi, antr...

Kendi Karanfil Ağacınızı Yetiştirmek Hiç Bu Kadar Kolay Olmamıştı Karanfil bitkisi, dünya çapında hem baharat hem de şifalı bitki olarak yetiştirilen, kokusu ve tadıyla eşsiz bir bitkidir. Çok sayıda kültürde bahçıvanlar arasında popüler olan karanfil, farklı isimlerle anılsa da biz burada karanfil bitkisi, karanfil ağacı veya bilimsel adıyla Syzygium aromaticum olarak bahsedeceğiz. Karanfilin Kökeni ve Özellikleri Karanfil ağacı, Endonezya’ya özgüdür; ancak sıcak iklimlere sahip Meksika, Sri Lanka ve Kenya gibi ülkelerde de yetiştirilmiştir. Ağaçlar 12 metreye kadar büyüyebilir ve mavimsi-gri kabukları sayesinde bahçenizde kolayca fark edilir. Parlak, aromatik koyu yeşil yaprakları yaklaşık 12–13 cm uzunluğunda ve çiftler hâlinde çıkar. Karanfil ağacı, yaz ve sonbahar aylarında dallarının uçlarında kümeler hâlinde küçük kırmızı çiçekler açar. Çiçekler sadece görsellik katmakla kalmaz, aynı zamanda bahçenize arılar ve diğer polinatörleri çekerek ekosisteme katkı sağlar. Türkiye’de Kar...

Kavun: Tarih, Tat ve Kültürel Miras Kavun, kabakgiller (Cucurbitaceae) ailesinin en eski ve sevilen meyvelerinden biridir. Tatlı ve sulu meyveleriyle sofralarımızı süsleyen kavunlar, binlerce yıldır hem gıda hem kültürel simge olarak değer taşır. Bazı kavunlar ise sadece tadıyla değil, kokusuyla da büyüler; bunlardan en ünlüsü Türkiye’nin geleneksel kavun türü Şemmamme dir. Kavunun Kökeni ve Tarihi Yolculuk Kavunun anavatanı Afrika ve Güneybatı Asya’dır. Arkeolojik bulgular, M.Ö. 3. binyılda Mısır’da kavun tüketildiğini gösteriyor; piramitlerde kavun resimleri ve tohumları bulunmuştur. Eski Yunan ve Roma’da kavun, yaz sofralarının gözdesiydi ve hem besin hem şifa amacıyla kullanılıyordu. Orta Çağ’da kavun, Arap tüccarlar aracılığıyla Avrupa’ya ulaştı. Başlarda saraylarda yetiştirilen nadir bir meyveydi; 17. ve 18. yüzyıllarda ise Avrupa’da yaygınlaşarak farklı tür ve hibritlerin üretimine zemin hazırladı. İlkel Kavunlar ve Evcilleştirme Süreci İlk kavunlar küçük, sert ve çoğu zam...

    Şeker, günlük hayatımızda hemen her yerde karşımıza çıkan, tatlılığın temel kaynağıdır. Ancak, çoğumuzun farkında olmadan tükettiği şekerin arkasında iki farklı bitki yatıyor: şeker pancarı ve şeker kamışı. Peki, bu iki şeker türü arasında gerçekten bir fark var mı? Hangisini tercih etmek daha doğru? Türkiye gibi ılıman iklim kuşağında yaşayan bizler için bu tercih neden önemli?   Bu yazıda, şekerin kimyasal yapısından üretim süreçlerine, sağlık etkilerinden çevresel ve ekonomik boyutlarına kadar tüm detayları bilimsel gerçekler ışığında inceliyoruz. Pancar mı kamış mı sorusuna yanıt ararken, aynı zamanda bilinçli bir tüketici olmanın yollarını keşfedeceğiz.     Şeker Pancarı ve Şeker Kamışı: Farklar, Benzerlikler ve Tercih Sebepleri   🟢 Şeker Pancarı Nedir? Şeker pancarı, ıspanakgiller (Amaranthaceae) familyasından, kökünden şeker elde edilen iki yıllık bir tarım bitkisidir. İlk yılında kök ve yaprak gibi vejetatif organları, ikinci...